Clostridium botulinum bakterisi tarafından meydana getirilen bir hastalıktır. Bütün dünyada sporadik salgınlar şeklinde görülür. Son yıllar da ülkemizde ve bölgemizde mineral ve iz mineral noksanlıklarının[...]
Sanırım hem resmi çalışmış ve hem de kamuda çalışırken muayenehane açmış,kamudan
emekli olup halen klinik bazda mesleğini icra eden odamızın en eski üyesiyim.Tabii ki benden
yaşça büyük olup halen hayatta olan daha eski üye ama emekli olmuş meslektaşlarımın da
izni ile bu ilk yazımda ilimizde Veteriner Hekimlik mesleğinin kısa bir tarihini yazmak görevi
bana düşmektedir.En azından benim Sakarya da mesleğimi yaptığım 35 yıllık bir perspektifi
yeni meslektaşlarıma anlatmak isterim.
Bu yazılarla her iki sektörde de çalışan bir Veteriner olarak yeni meslektaşlarıma tecrübe aktarımı yapmak ,bir çeşit almanak oluşturmak ve bir veteriner gözünden ilimizin geçmiş yıllara uzanan bir fotoğrafını çekmek istemekteyim.
Bölüm 1.
Başlangıç
Ben 1983 yılında Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesini bitirdikten sonra Dünya Bankası ile Tarım ve Hayvancılık bakanlığı arasındaki özel bir protokol ile görevlendirilen özel kadro alınan 500 Veteriner Hekimden bir tanesi olarak 1984 yılında Sakarya Veteriner Müdürlüğünde görevime başladım.Bu 25 yılı sürecek olan Brucella Projesiydi.Ülkemizde son derece yüksek prevelansda seyreden bu hastalığı kontrol altına almak amacıyla hazırlanmış bir projeydi.
Sakarya da mesleğimin ilk yıllarında gördüğüm ve Veteriner Müdürlüğünün çok önem verdiği çalışma Sığır Suni Tohumlama çalışmalarıydı. Gerek Suni tohumlama yapan teknisyenleriyle ve gerekse bazı merkezi köylerde bulunan boğa depolarıyla ırk ıslahına büyük önem verilerek çalışılmaktaydı. Tabiiki bunları anlatırken fedakâr meslektaşlarımızdan bahsetmek isterim. Bugün hayatta olmayan İl Veteriner Müdürü Mustafa Macaroğlu ,Hayvan Sağlığı Şube Müdürü Hayri Turgut, Turgut Çelikel, Ahmet Günay, Yılmaz Asasoğlu, halen hayatta olan Orhan Orel,Osman Bakış, Murat Kuloğlu, Suat Albostan, Göksel Albostan, Ahmet Kadıoğlu, Veteriner Teknisyenlerimizden Rahmetli Mesut Sayın,Osman Ekinci, halen sağ olan Mustafa Boydak,Recep Mazgal,Enver uzun ,Hasan Gezgüç Veteriner Müdürlüğü sonra adı Hayvan Sağlığı Şube Müdürlüğü olarak değişmiş olan Veteriner teşkilatının fedakar çalışanları olarak tarihe geçmişlerdir.Tabiiki burada isimlerini yazamadığım ilçe Veteriner teşkilatlarında çalışan kıymetli meslektaşlarımız da beni affetsinler.
Mesleğimin ilk yıllarında ilimizde mesleğimiz tamamen kamuya ait bir meslek görünümündeydi. Yani meslektaşlarımız İl ve İlçe Veteriner Müdürlükleri,Belediye Veteriner Müdürlükleri bünyesinde çalışmaktaydı.Burada tümende görevli rahmetli Albay Veteriner Hekim Bayram Bahadıroğlundan da söz etmek gerekir.Bayram Bahadıroğlu emekli olup daha sonra Adavet adlı muayenehane açmıştır.Kendisi kliniğini sonradan meslektaşlarımız Aziz ve Asalet Sıncı ya devretmiştir.
İlimizde 1970-2000 yılları arasında başta Et Balık Kurumu Mezbahası olmak üzere , Belediyelere ve özel sektöre ait çok sayıda mezbaha bulunmaktaydı.Sakarya önemli bir Besi Hayvanı merkezi konumundaydı.Gerek büyük besi çiftlikleri ve gerekse köylerdeki aile besiciliği sakarya ekonomisine büyük katkı yapmaktaydı.Çünki bu kesilen hayvanlar tamamen il dışına sevk edilmekteydi.Örneğin sadece bugün artık bulunmayan Serdivan mezbahanesinde sadece bir et tüccarının günde 1000 adede varan hayvanı kesilmekteydi.400 -500 lü adetler için az oldu denirdi ve kesimler gece gündüz devam etmekteydi.Günümüzde yeni yerleşim yeri olarak açılan Yazlık ve Aralık köy lerinde ve yakınındaki ahırlarda köy hayvanı hariç 25.000 civarında besi sığırı bulunmaktaydı.Buraya şap aşısına giden ekiplerimiz 5-6 günde ancak bitirebilirlerdi.Gerek Sakarya da ve gerekse il dışından gelen besi materyalleri bu mezbahalarda kesilip İstanbul pazarına sevk edilmekteydi.
Sakarya hem büyükbaş hayvan besiciliğinde hemde kültür ırkı sığır yetiştiriciliğinde bir zamanlar çok yüksek kapasitelerle üretim yapmış bir ildir.Daha sonra zaman içinde büyük besi ahırlarının çoğu kapanmış besicilik azalmıştır.Son yirmi yılda ilimizde Broiler besiciliğinin artması ile bu alanda çok sayıda meslekdaşımız çalışmaya başlamıştır.Günümüzde kanatlı sektörü Sakarya için son derece önemli hale gelmiştir. 2006 yılında kamu görevimden emekli olmadan önce bizzat benim yaptığım bir çalışma da Sakarya ili Beyaz et üretiminde ülke üretiminin % 20 sini karşıladığı sonucu çıkmıştır.
Tabiidir ki hayvancılıkta son derecede yüksek kapasitede üretim yapılan Sakarya ilinin bugünki durumu aynı zamanda sosyoekonomik başka bir değerlendirmenin de konusudur .
O.Timur DEMİR